چشمه های تبریز

چشمه های اطراف شهر تبریز یکی از جاذبه های اصلی این شهر هستند که به علت ارتفاعات دورتادور تبریز همانند کوه سهند طرفداران بیشماری دارند. خیلی از این چشمه ها خواص آب درمانی دارند و همه ساله هزاران نفر فقط به خاطر خواص دارویی و درمانی آنها به تبریز سفر می کنند. شما در سفر به تبریز و برای گشت و گذار علاوه بر پارک های تبریز که ساخته دست انسان هستند می توانید در اطراف تبریز به چشمه ها و آبشارها و برکه های طبیعی تبریز نیز سر بزنید.

در این مقاله به معرفی معروف ترین چشمه های اطراف تبریز و آبشارها و رودخانه های ناشی از جوشش آنها می پردازیم.

در مناطق مختلف استان آذربایجان شرقی انواع چشمه‌ های معدنی آب گرم و سرد بسیاری وجود دارد که محبوب و مشهور برای مردم آذربایجان و سایر نواحی ایران است. در ناحیه سراب و بستان‌آباد، 150 چشمه و در ناحیه تبریز و آذرشهر 141 چشمه‌ مختلف و متفاوت وجود دارد.

چشمه های آب معدنی و حوضچه های آب های گرم یکی از روش های درمانی طب سنتی از گذشته تا کنون است که از قدیم الایام در تمدن هایی مانند مصر ، یونان و روم باستان و پارسیان بسیار پرکاربرد و مورد توجه بوده است. در ایران نیز چشمه های آب گرم و معدنی زیادی وجود دارد که می توان از آن ها برای کم کردن دردهای مفصلی وسلامتی بدن استفاده کرد. بسیاری از این چشمه های ایران در استان آذربایجان شرقی قرار دارند که در این مقاله به معرفی چشمه های معدنی در استان آذربایجان شرقی، چشمه های آب گرم و چشمه های آب معدنی می پردازیم.

انواع چشمه های آب معدنی گرم و سرد فراوانی در نقاط مختلف استان آذربایجان شرقی از شمال و جنوب و شرق و غرب آن قرار دارد. مهم ترین چشمه های این استان در شهرهای کندوان، مراغه، شبستر، چاراویماق، ورزقان، هریس، هشترود، کلیبر، عجب شیر، تبریز، آذرشهر، سراب و بستان آباد قرار گرفته اند. در ادامه با مستر تیکت همراه باشید تا با مهم ترین چشمه های این استان آشنا شوید. ما ابتدا تمام چشمه های معروف اطراف تبریز را معرفی می کنیم و سپس به آثار آنها یعنی رودخانه ها و آبشارهای مهم تبریز که برای پیک نیک بسیار مناسب می باشند اشاره می کنیم و در انتها به معرفی دریاچه های کوچک و بزرگ که از گرد آمدن چشمه ها و رودخانه ها پس از میلیون ها سال تشکیل شده اند و بنادر دیدنی اطراف تبریز می پردازیم.

همانطور که گفته شد تاریخچه آب درمانی یا "هیدروتراپی" که یکی از قدیمی ترین شیوه های درمانی طبی به حساب می آید به تمدن های مصر - یونان و روم باستان بر می گردد به طوری که درباریان مصر حوضچه هایی داشتند که به آب آنها گل و گیاه و روغن های خاص اضافه می کردند و فکر می کردند چشمه های آبگرم با بهبود روند گردش خون می تواند برای بهبود بیماری ها مفید باشد.

در سال 1889 میلادی نیز فردی به نام سباستین نیت فرانسوی با نوشتن کتاب ˈدرمان با آبˈ باعث توجه خاص مردم به این روش درمانی شد.

مهمترين چشمه هاي آب معدني آذربايجان شرقي در شهرستان هايي مانند آذرشهر، كليبر، عجب شير، سراب، بستان آباد، ورزقان، هريس، هشترود، مراغه، شبستر، چاراويماق، ملكان و كندوان واقع شده اند. در ادامه به مهمترین چشمه‌های معدنی این استان اشاره می‌ شود.

چشمه‌ آبگرم گرگه:

این چشمه پرآب و خروشان در راه تبریز، بستان‌آباد و در غرب روستای گرگه بصورت جوشان از زمین خارج می‌ شود. در واقع گرمای درونی زمین آب های زیر زمین را داغ می کند و به سطح می رساند. علاوه بر گسل اصلی تبریز که با جهت شمالغرب - جنوب‌شرق از بالا و شمال این چشمه می‌گذرد، تعدادی گسل‌ های کوچک نیز در این محدوده وجود دارند که یقینا عامل تشکیل این چشمه گرم هستند.

آب خالص این چشمه بیشتر جهت مصارف کشاورزی مورد استفاده کشاورزان قرار میگیرد. آب چشمه‌ کرگه جزو آبهای کلرورسدیم- سولفات کلسیم و گرم با دمای 22 درجه سانتی‌گراد است.

چشمه آبگرم لیقوان:

لیقوان یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان میدان‌چای بخش مرکزی شهرستان تبریز قرار دارد و پنیر آن بسیار معروف است.

لیقوان در دل کوه ها همواره تحت تأثیر و برودت اقلیم سردسیری کوه سهند است. از دره لیقوان تا سهند سرشار از گدازه‌های آتشفشانی است. آب و هوای لیقوان در زمستان‌ها بسیار سرد و در تابستان‌ها معتدل و مطبوع و خنک می‌باشد.

این چشمه در مسیر جاده تبریز- اسپراخان - سفیدخانه - لیقوان قرار گرفته و فاصله تبریز تا روستای سفیدخانه 33 کیلومتر و از این روستا تا ابتدای چشمه لیقوان حدود 7 کیلومتر فاصله وجود دارد.

عامل اصلی شکل گرفتن چشمه لیقوان، آتشفشان سهند می باشد. این چشمه با دمای 32 درجه سانتی گراد از شکاف های سنگ های آتشفشانی سهند خارج می شود. آب این چشمه از جمله آب های کلروسدیم و سولفات کلسیم ولرم و معتدل قرار دارد. در فضای اصلی چشمه لیقوان یک حوضچه مصنوعی در ابعاد 6 در 6 متر به عمق 120 سانتی متر ساخته شده و اطراف آن با یک دیوار محصور شده است که شما می توانید وارد این حوضچه شوید.

اهر:

اهر یکی از شهرهای مهم استان آذربایجان شرقی و مرکز شهرستان اهر و منطقه ارسباران(قره‌داغ) و در شمال شرقی استان قرار گرفته است و به‌ عنوان بزرگ‌ترین شهر منطقه ارسباران شناخته می‌گردد. اهر در راه ارتباطی تبریز به باکو و قفقاز(قره باغ) قرار گرفته است. این شهر در ۹۰ کیلومتری شمال شرق تبریز و ۶۵ کیلومتری مشگین‌شهر در راه اصلی تبریز به استان اردبیل قرار گرفته‌است. همچنین به مراکز دو شهرستان دیگر قره داغ یعنی ۶۰ کیلومتری کلیبر و ۳۵ کیلومتری ورزقان با مسیر دارد و با داشتن مناطق بکر و زیبا، کوه‌های سترگ، دشت‌ها و جنگل‌های دیدنی یکی از خوش آب و هواترین مناطق استان آذربایجان شرقی است.

رودخانهٔ کیچیک‌چای از داخل شهر اهر، اهرچای از جنوب و علیرضاچای و رنگول‌چای از غرب اهر گذر می کنند. کوه‌های مریخی زگلیک و دره‌های مریخی زگلیک در شهرستان اهر در ۲۵ کیلومتری شرق شهر اهر و در نزدیکی روستایی قشلاقی به نام زَگلیک واقع شده‌اند. همراه بازدید از دره‌های شگفت انگیز مریخی اهر می‌توان از درخت تاریخی چنار ۸۵۰ ساله باستانی نیز دیدن کرد و مهمان عشایر خونگرم قشلاق زگلیک نیز بود.

چشمه آبگرم حمام:

این چشمه آبگرم با دمای 55 درجه در مسیر جاده اهر- کلیبر در باختر  از شکاف سنگ های آتشفشانی سیاه رنگ از زمین خارج میشود و عامل تشکیل این چشمه، گسلی از شمال باختری تا جنوب خاوری است.

در ابتدای چشمه استخری بنا شده و امکان شیرجه درون آن وجود دارد.

آب استخر از چند نقطه ضلع شمالی آن به خارج استخر جریان می یابد. آب این چشمه در ردیف آبهای سولفات و کلروره بهمراه کاتیونهای مختلف می باشد.

چشمه آبگرم قلعه کندی:

قلعه کندی دارای چشمه های آبگرم معدنی متنوعی و متعددی است که در استان آذربایجان شرقی و شهرستان کلیبر قرار دارد. این چشمه های آبگرم از خاصیت درمانی بسیاری برخوردار بوده و برای درمان بیماری روماتیسم بسیار مفید و موثر هستند. اکثر دکترهای ارتوپد و فیزیوتراپ این آبگرم ها را به بیماران خود پیشنهاد و تجویز می کنند. دمای آبگرم قلعه کندی در چشمه اصلی ابتدای مسیر به حدود ۷۵ الی ۸۰ درجه و در استخرها به ۶۵ الی ۷۰ درجه سانتیگراد می رسد و شنا کردن در این دمای بالا بسیار لذت بخش و همانند یک جکوزی طبیعی است! ولی در بین این چشمه ها، آب گرمی با نام یل سوئی وجود دارد که دمایش ملایم تر از بقیه و خاصیت درمانیش نیز بیشتر از بقیه می باشد. چشمه آبگرم قلعه کندی به دلیل قرار گرفتن در منطقه گردشگری و جنگل های ارسباران و نزدیکی به رود مرزی ارس و سد خدافرین گردشگران زیادی را از داخل و خارج از کشور از جمله جمهوری آذربایجان ، ارمنستان و نخجوان به خود جذب می کند و با اندک توجه مسئولان و تبلیغات و اطلاع رسانی می تواند به منطقه نمونه گردشگری تبدیل شود تا بتواند از مسافرت گرداشگران داخلی به خارج از کشور جلوگیری نماید. تصور کنید پس از جنگل نوردی و لذت دیدن درختان سرسبز به این چشمه داغ برسید و خستگی ها را در آن بزدایید.

آب و هوای کاملا طبیعی و منحصر بفرد معتدل و خنک از دیگر مزیت های منطقه به شمار می آید . قلعه کندی داری اهالی بسیار خونگرم و مهمان نوازی است و فرهنگ مردم آن زبانزد کلیه اهالی منطقه می باشد. قلعه کندی نماد وحدت ، اتحاد و بیداری در منطقه به شمار می آید.

راههای مسافرت به قلعه کندی از شهرهای مختلف :

از تبریز دو مسیر وجود دارد: تبریز – کلیبر – قلعه کندی ۱۹۰ کیلومتر و مسیر تبریز – اهر – هوراند –آبش احمد – قلعه کندی حدود ۱۸۰ کیلومتر.

از اردبیل : جاده اردبیل – پارس آباد- سه راهی قره آغاج – آبش احمد – قلعه کندی

از پارس آباد نیز میتوان از مسیر اصلاندوز – سه راهی اسکانلو – سه راهی عبدالرزاق -قلعه کندی

در نزدیکی و همسایگی قلعه کندی و در روستای پیره لر زیارتگاه امامزاده ای با نام شاه قاسم وجود دارد که زیارت آن نیز خالی از لطف نمی باشد این امامزاده از فرزندان امام موسی کاظم (ع) و برادر امام رضا (ع) است که به خاطر تبلیغ دین اسلام به این منطقه مهاجرت نموده و در همین منطقه نیز به شهادت رسیده اند .

قلعه باستانی قلعه کندی نماد ایستادگی مردم مقابل زورگویان و حملات متجاوزان شمالی به ایران نیز از جمله نقاط دیدنی این منطقه می باشد .

قلعه کندی علاوه بر چشمه های آبگرم معدنی دارای چشمه های معدنی کاملا طبیعی با املاح مفید و موثر می باشد که می توان به چشمه دیزدونو ، سردونو و کفشن بولاغی اشاره کرد که این اسامی منصوب به ارامنه موجود در زمان قدیم در منطقه است.

این چشمه ها در شمال غرب چشمه حمام واقع شده و از شکاف سنگ‌ های آذرین ائوسن خارج می‌شوند و دارای دمای 45 درجه می‌ باشند.

آبگرم قلعه کندی به دلیل قرار گرفتن در منطقه گردشگری و جنگلهای ارسباران و نزدیکی به رود مرزی ارس و سد خدافرین گردشگران زیادی را از داخل و خارج از کشور از جمله جمهوری آذربایجان، ارمنستان و نخجوان به خود جذب میکند.

چشمه آبگرم تازه کند:

این چشمه در جنوب جاده اهر- مشکین شهر از شکاف سنگهای آتشفشانی از درون زمین خارج می‌شود. آب این چشمه در ردیف آبهای کلرورسدیم- سولفات کلسیم ولرم بادمای23 درجه سانتیگراد میباشد. یعنی یکی از معدود چشمه های آتشفشانی پرخاصیت با دمایی کمتر از دمای بدن انسان.

چشمه آبگرم شالقون:

این چشمه در جنوب جاده اهر به مشکین شهر از شکاف سنگهای آتشفشانی از زمین خارج میشود.

در ابتدای چشمه دو حوضچه طبیعی که توسط خود چشمه ایجاد شده است وجود دارد. جکوزی هایی طبیعی سنگی و آب این چشمه در ردیف آبهای کلرورسدیم- سولفات کلسیم ولرم ، دمای آن32 درجه سانتیگراد می باشد و شما در آن خیلی احساس سردی نمی کنید و دما بسیار مناسب استراحت است.

کلیبر:

مرکز آب‌درمانی کلیبر که در تیر سال ۱۳۹۲ راه اندازی شد، بزرگ‌ترین مجتمع آب درمانی کشور است. این مجتمع با مساحت ۱۲٬۸۷۰ مترمربع در کلیبر احداث شده که دارای استخرهای سرپوشیده با سقف متحرک و قسمت های زنانه، مردانه، سونا و جکوزی، مجموعه رستوران، بوفه، کافی شاپ، سالن‌های ورزشی، بدنسازی، فضای بازی کودکان، رختکن‌های مجهز، پارکینگ و نمازخانه به اضافه واحدهای تجاری می‌باشد. این منطقه به دلیل دارا بودن طبیعت بکر، آب و هوای مطبوع در تابستان ، امکانات گردشگری و بسیاری از نعمات بی شمار الهی همواره یکی از مهمترین مناطق برای حضور گردشگران به شمار می رود.

چشمه آبگرم آبش احمد (متعلق):

این چشمه در مسیر جاده کلیبر به آبش احمد و در شرق این مسیر از میان شکاف سنگ های آتشفشانی سیاه رنگ ائوسن از زمین خارج می‌ شود.

دمای آب آن در حدود 60 درجه و کمی داغ می باشد. آب این چشمه به کمک لوله‌ هایی به استخر مصنوعی که در 200 متری غرب جاده قرار دارد هدایت میشود.

در فضای زیبا در دامنه ی کوههای ارسباران، قره داغ در محیطی به مساحت 12870 متر مربع در فاز اول با هدف خدمت رسانی به گردشگران داخلی و خارجی و استفاده از منابع غنی چشمه آبگرم آماده به خدمت می باشد .

منطقه نمونه گردشگری متعلق در دل جنگلهای ارسباران که در سازمان جهانی یونسکو به عنوان یک جاذبه گردشگری به ثبت رسیده، قرار دارد که بزرگترین مجتمع آب درمانی در شهرستان کلیبر و بخش آبش احمد با مکانیزه کردن آب گرم معدنی این منطقه توانسته بر جاذبه های آن بیافزاید و یک مجموعه کامل و توریستی در جنگلهای ارسباران باشد.

آذرشهر:

آذَرْشَهْرْ (توفارقان یا دِهْخوارْقانْ) یکی از شهرهای استان آذربایجان شرقی و مرکز شهرستان آذرشهر می باشد. تبریز در شمال آذرشهر و کوهستان سهند در سمت شرقی آذرشهر قرار گرفته و از همین روی این شهر دارای آب و هوای سرد و البته خنک در تابستان است. همچنین دریاچهٔ ارومیه در غرب آذرشهر است، آذرشهر دارای زمین‌های مسطح در مناطق شمال غربی و در حوالی دریاچه اورمیه و مناطق کوهستانی در شرق و جنوب شرقی است که هوای این منطقه در تابستان‌ گرم می‌شود. آبیاری کشتزارها و باغ‌های پیرامون آذرشهر با رودخانهٔ سئل چایی و نیز کانال‌های زیرزمینی، چشمه‌های طبیعی و چاه‌های عمیق انجام می‌شود.

چشمه تاپ تاپان:

اين چشمه با اسم زیبایش در فاصله 5 كيلومتری آذرشهر در جاده تبريز به مراغه قرار دارد. آب در حوضی بزرگ و طبيعی جمع می شود و مورد استفاده قرار می گيرد. آب اين چشمه از دسته آبهای معدنی بيكربناته كلسيک و منيزيم گازدار و آهن‌دار سرد است كه خواص درمانی آن برای ازدياد گلبول‌های قرمز و تنظيم ميزان هموگلوبين خون، سهولت كار دستگاه گوارش و كمک به تغذيه و رشد ارزيابی شده است. این چشمه که از دل زمین در مکانی خشک می جوشد و بالا می آید صحنه بسیار زیبایی را رقم زده است.

در اطراف این چشمه پستی و بلندی های تراورتن و رسوبات اکسیدآهن وجود دارد. آب این چشمه حوضچه و کانال های طبیعی ایجاد نموده است.

وجود مقادیر زیاد گاز دی‌اکسیدکربن در آب این چشمه فعال نشان‌ دهنده منشاء عمیق آب و ارتباط آن با آتشفشان سهند می‌ باشد. آب این چشمه در ردیف آبهای کربنات کلسیم ولرم (23 درجه) می‌باشد. در واقع گرمای درونی زمین از زیر آتشفشان باعث گرم شدن آب و بالا آمدن آن در سطح زمین می شود.

مراغه:

مراغه دومین شهر بزرگ استان آذربایجان شرقی شهرستان مراغه است. این شهر در کنار رودخانهٔ صوفی‌چای در دامنهٔ جنوبی کوه سهند و در ۱۳۵ کیلومتری جنوب مرکز استان واقع شده‌است. چون این شهر در دامنهٔ جنوبی سهند قرار دارد، رودخانه‌هایی نظیر صوفی‌چای و مردق‌چای که از این کوهستان سرچشمه می‌گیرند، از داخل مراغه عبور کرده و در رونق و آبادانی شهر تأثیر به‌سزایی داشته‌اند. ارتفاعات سهند در شمال، مندیل‌بسر و سرگونی در جنوب شرقی، قوزلجه در شمال غربی و قره‌قشون در جنوب غربی از ارتفاعات مهم اطراف مراغه هستند.

چشمه گشایش:

این چشمه در جنوب غربی روستای گشایش درحدود 14 کیلومتری جنوب شرقی شهر مراغه از دل زمین خارج می شود. فاصله روستا تا چشمه‌ های معدنی كه در جنوب غربی آن قرار دارند، در حدود 700 متر است و با پای پیاده قابل رسیدن است. در اين ناحيه دره‌ ای وجود دارد كه رودخانه موردی، در آن جاری است. این چشمه در طرفین این رودخانه از چندین دهانه بصورت جهنده و نیز در کف رودخانه از زمین خارج می‌ شود. آبها از نوع آبهای بيكربناته كلسيک و منيزيم گازدار معتدل است و منظره بسیار زیبایی را رقم می زند. حرارت آب زلال اين چشمه 25 درجه سانتيگراد و مزه‌اش كمی گزنده است. در پیرامون ناحیه آثار خروج آب‌های معدنی و رسوبات آن دیده می شود. خواص درمانی این گونه آبها مانند خواص آب چشمه ورجوی در کار گوارش معده، کبد، پانکراس و روده مؤثر است و همه ساله هزاران بیمار صعب العلاج به این چشمه می آیند تا از آثار درمانی آن استفاده کنند.

در اطراف ابتدای چشمه سنگ های رسوبی تشکیل شده است، تعدادی از چشمه‌ها که قبلاً فعال بوده‌اند، در حال حاضر خشک شده‌ اند.

وجود مقادیر زیاد سیلیس و گاز دی‌ اکسیدکربن در آب این چشمه نشانگر عمیق بودن منشاء آب آن است یعنی این آب از دل زمین می آید. چشمه‌های آب معدنی از موهبت‌ها و پدیده‌های طبیعی است که می‌توان از آن‌ها در زمینه درمان جسم و از فضاهای طبیعی پیرامون آن‌ها برای سلامت روان و تفریح و پیک نیک استفاده کرد. آب این چشمه‌ها از لابه لای صخره‌های سنگی این دره و از کف رودخانه با فشار خارج شده و به رودخانه مردق چای می‌ریزد و از دیرباز ساکنان منطقه از این آب‌ها برای درمان بعضی بیماری‌ها به ویژه بیماری های پوستی و انگلی استفاده می‌کنند. هم‌اکنون شهرت درمانی این آب‌ها از منطقه مراغه فراتر رفته و گردشگران و علاقه‌مندان به طب سنتی خارجی، از آن استقبال زیادی می‌کنند به‌طوری‌که روز به روز بر اهمیت و ارزش آن در بین گردشگران افزوده می‌شود. دره گشایش در حد فاصل روستاهای گشایش و امیر واقع شده و کوه‌های سر به فلک کشیده صخره‌ای، آن را به آغوش کشیده‌اند. طول این دره حدود شش کیلومتر بوده و رودخانه خروشان، چشمه‌های معدنی و مناظر بکر طبیعی و دیدنی، مناظر زیبای طول مسیر این درهمی باشند. وجود باغات و مزارع سرسبز پوشیده از درختان میوه در ابتدا و انتهای دره گشایش منظره‌ای دیدنی را برای گردشگران به تصویر می‌کشد و از دیرباز تاکنون این دره در بهار و تابستان با دامنی گسترده از گل‌های رنگارنگ، صدای چهچهه پرندگان وحشی و بوی علوفه‌های معطر از علاقه‌مندان به طبیعت استقبال می‌کند. دره گشایش مراغه را می‌توان نگینی بر نقاشی نگارنده طبیعت در این منطقه دانست و از دیدن مناظر طبیعی آن به عظمت خالق هستی پی برد.

چشمه معدنی شورسویی:

این چشمه در حدود 10 کیلومتری مراغه و در مسیر جاده روستای ورجوی چهار باغ از شکاف سنگهای آهکی از زمین خارج میشود، در مظهر چشمه حوضچه‌ ای بطول 2 متر و عمق 60 سانتیمتر ساخته شده است و می توان در آن آبتنی کرد.

در اطراف چشمه‌ در مسیر جریان آب رسوبات متورق کربنات کلسیم (تراورتن) مشاهده می شود. آب این چشمه مطبوع و ترش‌ مزه است. زیاد بودن گاز CO2در آب این چشمه نشان‌ دهنده منشاء عمیق آن است.این نوع آب‌ها در کار گوارش معده، کبد، پانکراس و روده مؤثر است. گاز کربنیک موجود در آب به هضم غذا کمک می‌ کند. آب این چشمه در ردیف آبهای کربنات کلسیم سرد (9 درجه) می‌ باشند.

چشمه معدنی ساری‌ سو:

این چشمه در جنوب مراغه و در مسیر جاده مراغه به یوسف‌ آباد واقع شده و فاصله آن تا مراغه حدود 6 کیلومتر است. در اطراف چشمه نهشته‌ های تراورتن مشاهده میشود. آب چشمه بصورت جوشان از داخل یک حوضچه طبیعی خارج و به اطراف سرازیر می گردد.

این چشمه نیز در ردیف آبهای کربنات کلسیم سرد با دمای 13 درجه سانتی‌گراد میباشد. این چشمه بقدری زیباست که هر بیننده در اولین نگاه به عظمت خالقش انگشت حیرت بر دهن می‌گذارد بتازگی مسیر راه‌آهن مراغه به ارو میه از ۵۰متری این چشمه عبور کرده‌است.

چشمه معدنی قره پالچیق:

این چشمه در 4 کیلومتری جنوب مراغه و در 800 متری شرق روستای ورجوی از شکاف سنگ های آهکی خارج میگردد. آب این چشمه از داخل یک حوضچه طبیعی دایره ای شکل به شعاع 2 متری و عمق 90 سانتی‌متر خارج می‌ شود.

در اطراف چشمه نهشته‌ های تراورتن تشکیل می‌گردند. زیاد بودن مقدار سیلیس و گاز CO2 نشانه عمیق بودن منشا آب این چشمه است. آب این چشمه در ردیف آبهای کربنات کلسیم سرد ، با دمای 15 درجه سانتی‌ گراد میباشد.

ایستی بلاغ

ایستی بلاغ (چشمه گرم) این چشمه به‌طوری‌که از اسمش پیداست دارای آب گرم و خواص درمانی و املاح معدنی می‌باشد این چشمه در۴ کیلومتری شرق مراغه و ۴۰۰ متری غرب روستای تازکند سفلی قرار گرفته‌است این چشمه در اطراف خود انشعاباتی دارد که هر کدامشان مستقل می‌باشد باز شرح این چشمه در زیباییهای روستای تازه کند سفلی آورده شده‌است درمان بیشتر بیماری‌های پوستی از جمله حساسیت‌های مخملی و… بیماریهای رماتیسم، زانو درد، همچنین آرام بخش بسیاری ار بیماری‌های روانی و افسردگی محسوب می‌شود.

چشمه سنگ صفرا

چشمه ای نشأت گرفته از باغ‌های زیبای مراغه که اکنون در محدوده شهری واقع شده‌است. جاده دسترسی به این چشمه در شهر مراغه، در کمربندی شمالی، پائین‌تر از میدان استاد کریمی، کوی الهیه واقع است که بعد از طی مسافتی حدود ۹۰۰ متر با اتومبیل و ۸۰ متر پیاده‌روی، چشمه ای را مشاهده می‌کنید که دمای آن ۷ درجهٔ سانتی گراد است و درون آب آن هیچگونه موجود زنده (تک‌سلولی، جلبک و …) و میکروسکوپی به چشم نمی‌خورد و در محل خروج آب نیز هیچ گیاه و جلبکی وجود ندارد. آب این چشمه برای از بین بردن سنگ کیسه صفرا مفید است.

صوفیان:

این شهر به‌خاطر قرارداشتن بر سر راه اروپا، همواره مورد بازید توریست ها بوده‌است و نیز به‌خاطر موقعیت راهبردی آن، همواره مورد تاخت‌وتاز دشمنان نیز قرار داشته‌است که از آن جمله می‌توان به حمله‌های عثمانیها در زمان صفویه و افشاریه (نادر شاه افشار در سال ۱۱۴۰ هجری قشون مصطفی پاشا را در سهلان (ساغالان) شکست داد) و روسها در زمان قاجاریه و جنگ جهانی اول و جنگ جهانی دوم، اشاره نمود.

رود خانه فصلی شیرین چای که از کوه‌های میشو (شوردرق ویام)، رودخانه فصلی شورآلی که از کوه‌های مورو (اندبیل، کلاش، گروس، قره آغاج ) و رودخانه فصلی آرپان چایی که از کوه‌های مورو (گروس)سرچشمه می‌گیرند در فصل بهار زمین‌های آن را سیراب می‌کنند.

این شهر دارای چندین رشته قنات قدیمی است که عبارتند از ۱-قنات سیچانیق ۲- قنات میر میر ۳-قنات قارانی ۴- قنات میرزا هادی ۵- قنات خواجه رشید ۶-قنات شور چشمه ۷- قنات شریف ۸-قنات میر حمید ۹-قنات حاج اسماعیل سویی۱۰- قنات خرمن گاه که سابقاً اب شرب و کشاورزی شهر را تأمین می‌کردند ولی امروزه برخی از آن‌ها به دلیل حفر چاه عمیق در نزدیکی آن‌ها یا قرار گرفتن در مسیر توسعه شهر خشکیده ویا تخریب شده‌اند.

حدود چهارونیم كيلومتر پس از صوفيان به سوي مرند، در ارتفاعات سمت چپ جاده، كنار يك تپه از چند محل آب گازدار از زمين خارج مي شود و در دو دامنه تپه جريان مييابد. يكي از اين مظهرها كه از همه بزرگ تر است يك حوضچه طبيعي به وجود آورده است.

آبدهي چشمه كم است و در دامنه هاي تپه به تدريج به زمين فرو مي رود. آب اين چشمه از نوع آب هاي معدني هيپركلروره و بيكربناته مخلوط و سولفاته كلسيك گازدار و آهن دار سرد است كه حدود 5/73 گرم در ليتر كلرور سديم دارد. مزه آب بسيار شور، حرارت آن 16 درجه سانتيگراد و ارتفاع محل از سطح دريا 1460 متر است.

مرند:

مرند یکی از شهرهای بزرگ و مهم استان آذربایجان شرقی و مرکز شهرستان مرند است. این شهر در ۶۵ کیلومتری شمال غرب تبریز واقع شده‌است. این شهر از نظر سابقه و پیشینه تاریخی یکی از شهرهای بزرگ استان آذربایجان شرقی محسوب می‌شود که در محور ارتباطی اروپا و آسیای میانه قرار گرفته‌است.

چشمه آبگرم گله بان:

این چشمه در مسیر جاده مرند به جلفا بعد از عبور از روستای یامچی بین روستای گله‌ بان و گوش آغل در دامنه کوه از شکاف سنگ های آذرین از زمین خارج می‌ شود.

ظهور چشمه در امتداد گسله‌ ای با روند شمال خاوری - جنوب باختری است که به احتمال زیاد عامل تشکیل این چشمه در این محل شده است.

زیاد بودن مقدار سیلیس و گاز دی‌ اکسیدکربن دلیل بر عمیق بودن منشاء چشمه مذکور است.

آب چشمه گوارا و مزه آن ترش و دمای آن 22 درجه سانتی‌گراد و در ردیف آبهای کلرور سدیم و سولفات کلسیم ولرم می‌ باشد.

جلفا:

جُلفا شهر گمرکی و مرزی ایران، در جنوب ساحل رود مرزی ارس در ۱۳۵ کیلومتری شمال تبریز و ۶۵ کیلومتری شمال مرند و ۱۳۵ کیلومتری شمال غرب ورزقان در استان آذربایجان شرقی واقع شده‌است.

چشمه معدنی جلفا در مسیر جلفا- خوی در حدود بیست کیلومتری شهرستان جلفا در باختر جاده در دامنه کوه از شکاف سنگهای آهکی از زمین خارج میشود.

آب این چشمه در ردیف آبهای کربنات سدیم و گازدار ولرم با دمای 20 درجه سانتی‌گراد می‌ باشد.

سراب:

مهمترین رودخانه‌های جاری در منطقه عبارتند از سوین، آغمیون، پسلر و تاجیار که از دامنه‌های سبلان سرچشمه می‌گیرند و از شمال به جنوب جریان می‌یابند. رود وانِق چای نیز از کوه‌های بزقوش سرچشمه گرفته و در جنوب سراب با پیوستن به سایر رودخانه‌ها، آجی چای را تشکیل می‌دهد. در منطقهٔ مهربان هم رودخانهٔ ارزنق به آنها ملحق می‌شود.

روی هم رفته شهرستان سراب یکی از مناطق نسبتاً پرآب استان آذربایجان شرقی به‌شمار می‌رود و علاوه بر آبهای سطح الارضی تعداد ۱۹۵ حلقه چشمه و قنات نیز در منطقه وجود دارد.

شهر سراب به واسطه قرار گرفتن ما بین دو رشته کوه بزقوش در جنوب و ارتفاعات سبلان در شمال دارای آب و هوایی سرد و کوهستانی است و یکی از نقاط سردسیر کشور به‌شمار می‌رود.

چشمه آبگرم آبرس:

این چشمه در شمال‌ غرب شهرستان سراب و در شرق روستای آبرس در داخل رودخانه هندوره بصورت جوشان از زمین خارج میشود، دمای آب این چشمه 29 درجه سانتی‌گراد میباشد.

اطراف چشمه از سنگهای آتشفشانی بوده و عامل تشکیل چشمه به احتمال زیاد آتشفشانی است.

آب چشمه با آب رودخانه مخلوط شده و حرارت آب چشمه پائین می‌آید.

این چشمه در ردیف آبهای کلرورسدیم و سولفات کلسیم ولرم میباشد.

چشمه آبگرم الله‌ حق:

چشمه آب گرم الله‌ حق در شمال شرقی آب گرم سراب واقع شده است. اين ناحيه دره‌ ای تقريباً شمالی- جنوبی است كه نهر آبی در ته آن به طرف شمال جاری است. آبگرم در دو نقطه دامنه شرقی دره به فاصله چند متر از يكديگر از زمين خارج می‌ شود. آب چشمه جزو دسته آبهای سولفاته سديک گرم است.

این چشمه در مسیر جاده سراب- هریس- اسب‌ فروشان - الله حق قرار دارد. چشمه از شکاف سنگ‌ های آتشفشانی خارج می‌ شود، عامل گرمی آن به احتمال زیاد منشاء آتشفشانی دارد. دمای آب چشمه 39 درجه سانتی‌ گراد و در ردیف آبهای سولفات، کلروره همراه با کاتیون‌ های مختلف است.

چشمه آبگرم اسب‌ فروشان:

این چشمه در مسیر جاده‌ سراب- هریس- اسب‌ فروشان قرار گرفته و فاصله مظهر آن تا روستای اسب‌ فروشان سه کیلومتر جاده خاکی و حدود 300 متر جاده پیاده‌ رو دارد. این چشمه از شکاف سنگ‌ های آتشفشانی خارج می‌ شود.

عامل گرمی آب چشمه به احتمال زیاد منشاء آتشفشانی دارد. آب چشمه در ردیف آبهای سولفات، کلروره همراه با کاتیونهای مختلف گرم می‌ باشد و دمای آب این چشمه 42 درجه سانتی‌ گراد است.

چشمه آبگرم اردهال:

این چشمه در مسیر جاده سراب - هولیق - اردهال قرار دارد. فاصله سراب تا اردهال 25 کیلومتر و از اردهال تا مظهر چشمه 4 کیلومتر بوده و چشمه از شکاف سنگهای آتشفشانی خارج میشود. عامل گرمی آب چشمه به احتمال زیاد منشاء آتشفشانی دارد.

دمای آب چشمه 35 درجه سانتی‌گراد میباشد. آب این چشمه در ردیف آبهای سولفات کلروره همراه کاتیونهای مختلف میباشد.

چشمه آبگرم جلده‌ بخوان:

این چشمه در مسیر جاده سراب - هولیق - شالقون - جلده بخوان قرار گرفته است. از سراب تا جلده بخوان 31 کیلومتر و از روستای بخوان تا مظهر چشمه 50 تا یک ساعت پیاده‌ روی است.

چشمه از شکاف سنگ‌ های آتشفشانی خارج و عامل گرمی آب به احتمال زیاد منشاء آتشفشانی داشته و دمای آب چشمه 36 درجه سانتی‌ گراد می‌ باشد و آب این چشمه در ردیف آبهای کربنات کلسیم می‌ باشد.

بستان آباد:

بُسْتانْ‌آبادْ یکی از شهرهای شرقی استان آذربایجان شرقی و مرکز شهرستان بستان‌آباد است که در فاصلهٔ ۵۰ کیلومتری مرکز استان (تبریز) و در ۶۵کیلومتری شهر سراب واقع شده‌است.

بستان‌آباد در منطقه‌ای کوهستانی و سردسیر واقع شده و پیرامون آن را کوه‌های مرتفع فراگرفته‌اند. کوه‌های بزقوش در شمال و کوه‌های موروداغ در غرب آن واقع شده‌اند. سهند (۳۷۷۲ متر)، بزداغ (۳۶۰۵ متر)، بیوک‌داغ (۲۹۶۰ متر)، دروانه‌داغ (۲۹۵۴ متر)، قباق‌داغ (۲۹۰۴ متر)، آلتی (۲۵۶۰ متر)، شبلی (۱۶۵۴) و حیدربابا، مهم‌ترین ارتفاعات این شهرستان هستند.

آب و هوای بستان آباد به دلیل قرار گرفتن در دامنه کوهستان سهند در زمستان سرد و پربرف و در تابستان معتدل است. دمای مرکز این شهرستان گاهی به ۴۶ - درجه سانتی گراد رسیده و به همین دلیل سردترین شهر ایران لقب گرفته‌است.

مجتمع آب گرم بستان‌ آباد:

این مجتمع با تأسیسات آب‌ درمانی در سه راهی تبریز – تهران – سراب قرار دارد. آب آن از گروه آب‌ های کلرو بیکربنات کلسیک بوده و دارای خواص درمانی می‌ باشد.

چشمه آبگرم بستان‌ آباد با دمای 41 درجه سانتی‌ گراد در جنوب شرق بستان‌ آباد و در جنوب خروجی بستان‌ آباد بطرف سراب واقع شده است، عامل تشکیل چشمه گسل تبریز می‌ باشد.

در محل چشمه که دبی آب نسبتاً بالایی دارد، مجتمع آب درمانی تأسیس شده است و سالانه پذیرای هزاران نفر توریست می‌ باشد. آب این چشمه در ردیف آبهای دارای کاتیون‌ها و آنیونهای مختلف گرم می‌ باشد. به دلیل نقش و تاثیر این چشمه در بهبود بسیاری از بیماری ها و ناتوانی ها از جمله آکند، آرتریت، سوختگی، بیماری های عضلانی، افسردگی، سردرد، اختلال خواب، درمان ناتوانی بیماران مبتلا به فلج، سکته مغزی و ناراحتی های گوارشی، پوستی و کلیوی، در ایام تعطیلات گردشگران بسياري جذب شهرستان بستان آباد می شوند. برای استفاده از این مجتمع آبدرمانی داشتن وسایل شخصی شنا ضروری است.

میانه:

میانه شرقی‌ترین شهر در بین مراکز شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی و مرکز اداری شهرستان میانه است.

چشمه آبگرم گوی‌ دره:

این چشمه در مسیر جاده میانه به قره‌ چمن و از قره‌ چمن جاده فرعی بطرف روستای گوی‌ دره 10 کیلومتر و از این روستا تا مظهر چشمه یک و نیم کیلومتر می‌ باشد.

این چشمه از شکاف سنگ‌ های آتشفشانی خارج می‌ شود.

عامل گرمای آب چشمه به احتمال زیاد منشاء آتشفشانی دارد. دمای آب چشمه 33 درجه می‌ باشد.

آب این چشمه در ردیف آبهای کلر ورسدیم و سولفات کلسیم ولرم می‌ باشد.

اسکو:

اُسکو یکی از شهرهای غربی استان آذربایجان شرقی و مرکز شهرستان اسکو است. این شهر در دامنهٔ شمال غربی رشته‌کوه سهند و در ارتفاع ۱٬۵۷۹ متر متری از سطح دریا قرار گرفته‌است.

چشمه آب معدنی كندوان:

كندوان روستايی تاريخی و كم نظير است كه در فاصله 18 كيلومتری جنوب اسكو در ميان دره‌ ای باصفا و كنار رودخانه پرآبی به همين نام واقع شده است. فاصله روستای كندوان تا تبريز حدود 62 كيلومتر است. اين روستا چشمه آب معدنی مهمی به همين نام دارد كه بسيار مشهور است.

مظهر چشمه از شکاف سنگهای آتشفشانی سهند بیرون می‌ ریزد.

آب چشمه مصرف آشامیدنی داشته و بسیار مطبوع است، آب چشمه کندوان در ردیف آبهای کربنات کلسیم سرد با دمای 10 درجه سانتی‌گراد می‌ باشد.

چشمه معدنی کریم:

این چشمه در مسیر اسکو به سهند، درحاشیه غربی کوه سهند از شکاف سنگهای آتشفشانی از زمین خارج می‌ شود آب این چشمه بسیار گوارا بوده و برای مصرف آشامیدنی مورد استفاده قرار می‌ گیرد. آب چشمه در ردیف آبهای کربنات کلسیم سرد و سولفات می‌ باشد.

شهرستان عجب شیر:

شهر عجب‌شیر در درون جلگه حاصلخیز، بر روی رسوبات غنی رودخانه قلعه‌چای، در دامنه جنوب ارتفاعات تورجان و جرئیدن از پیشکوه‌های توده سهند واقع شده‌است. ظاهراً انگیزه پیدایش و علل وجودی آن داشتن موقعیت جغرافیایی ممتاز، اقلیم مساعد، خاکهای بارور، منابع آب، روستاهای آباد و دسترسی به دریاچه ارومیه بوده‌است. سد بزرگ قلعه چای در روستای قلعه چای که نقش مهمی در آبیاری زمین های کشاورزی در این منطقه دارد همچنین ماهی قزل آلا را در این محل میتوان صید کرد.

چشمه آب معدنی عجب‌ شیر در مسیر جاده آذرشهر - عجب‌ شیر در شرق خط آهن از شکاف سنگ‌ های آهکی کرتاسه از زمین خارج می‌ شود. بالا بودن مقدار سیلیس و گاز دی‌ اکسیدکربن نشانگر عمیق بودن آب این چشمه است. در اطراف چشمه نهشته‌ های متورق تراورتن رسوب نموده است.

آب این چشمه در ردیف آبهای کربنات سرد با دمای 18 درجه سانتی‌گراد می‌ باشد.

آبشارهای اطراف تبریز

آبشار گل آخور

این آبشار در محدوده‌ ورزقان و روستای ارزیل در روستایی به نام گل آخور واقع شده است. گل آخور در زبان ترکی به معنای گل ریز است.

اطراف روستا مملو از چشمه‌های جوشان و آهکی است. مواد آهکی در آب چشمه‌ها حل شده و اشکال بسیار زیبایی را پدیدمی‌آورند که در نوع خود قابل توجه و چشم نواز است.

آبشار زیبا و خنک گل اخور از سه چشمه‌ پر آب به وجود آمده است که از روستا می‌گذرند و پس از عبور از داخل روستا در آخر به یک آبشار زیبا تبدیل می شود. بلندی این آبشار ۱۰ متر است و از دره‌ای زیبا سرازیر می‌شود.

آبشار گورگوره

روستای نشق از توابع میانه است که در همجواری استان آذربایجان شرقی و زنجان قرار دارد.در شمال این روستا منطقه حفاظت شده بزقوش قرار دارد و چشمه ها و آبشار های فراوانی در این روستای زیبا قرار دارد.

آبشار شیران (شیرلان)

این آبشار در شمال شرقی روستای شیران کندی در ارتفاع ۲۲۰۰ متری از سطح دریا واقع شده است. ارتفاع آبشار در حدود ۱۰ متر است. چشمه های بسیار فراوانی از دل کوه بیرون زده و آب آنها در امتداد دره ها به همدیگر پیوسته و رودهای کوچکی تشکیل میدهند که تعدادی از این رودها به همدیگر پیوسته و آبشار زیبایی را به وجود آورده اند.

آبشار عیش آباد

روستای عیش آباد یکی از روستاهای سرسبز و خوش آب و هوا است که در ۱۹ کیلومتری شهرستان مرند قرار دارد. عیش آباد معروف ترین آبشار این منطقه را دارد. آبشار عیش آباد حدود ۱۵ متر است و از دل کوهستانی میشو سرچشمه می گیرد. بخشی از جاده منتهی به آن اتومبیل رو و بقیه راه کوهستانی است و اگر کفش مناسب همراه داشته باشید با یکی دو ساعت پیاده روی به آبشار می رسید. بهترین هنگام برای دیدن از این روستا و آبشار آن، پایان اردیبهشت ماه است.

آبشار آسیاب خرابه

آسیاب خرابه یکی از زیباترین مناطق دیدنی آذربایجان شرقی است که در شهرستان جلفا واقع شده است. آسیاب خرابه، آسیابی آبی بوده‌ که سال‌ها پیش مورد استفاده مردم منطقه می‌گرفت و هم اکنون به علت وجود ویرانه های آسیاب آبی به آسیاب خرابه معروف است.

آسیاب‌خرابه شامل آبشارهای کوچک و بزرگ می‌باشد که از بالای کوه به سمت پایین آن سرازیر می‌شود و ارتفاع آن ده متر است. سطح دیواره‌های آبشار از خزه‌ها و سایر گیاهان آبزی پوشیده شده‌است و منظره بی نظیری به وجود آمده است. برای رسیدن به این مکان بسیار دل انگیز باید از جاده مرند-جلفا به هادی شهر وارد شد و با عبور از یک جاده اسفالته مناسب در نوار مرزی ایران و جمهوری آذربایجان و گذشتن از یک جاده فرعی، به دره ای باصفا رسید که محل آسیاب خرابه است.

آبشار سرکند دیزج

آبشار سرکند دیزج نه چندان مرتفع در فاصله ۲ کیلومتری روستای سرکند دیزج شبستر قرار دارد. آب این آبشار از طریق چشمه‌سارهای رشته کوه میشو تأمین می‌گردد.ارتفاعات میشو تامین می شود. این آبشار در فصول پربارش از آب بیشتری برخوردار است همچنین چند آبشار مشابه نیز در جهت‌های دیگر این صخره پرشکاف واقع هستند که هر کدام زیبایی‌های خاص خود را دارند و این روستا نیز با داشتن باغات فراوان گردو و سرسبزی فراوان، هرساله گردشگران زیادی را جذب می کند.

آبشار گور داغ (کوره چکان )

آبشار کوره چکان در روستای «چکان» واقع شده است و با شهر مراغه ۵ کیلومتر فاصله دارد. این آبشار زیبا که از ارتفاعات سهند به دره سرازیر می شود، جلوه جذاب و دلپذیری دارد. این آبشار دوقلو است و ارتفاعی در حدود ۹ متر دارد.

دریاچه های اطراف تبریز

دریاچه قوری گل

درياچه گوري گول در فاصله 45 كيلومتري تبريز در مسير جاده تهران- تبريز قرار دارد. اين درياچه مثلث شكل با وسعت 240 هكتار با پستي و بلنديهايي نه چندان مهم احاطه شده است. اين درياچه براي انواعي از پرندگان آبزي، زيستگاه مناسبي به شمار مي رود و به علت نزديكي به كانون هاي شهري حايز شرايط مطلوب تفرجگاهي است. شماري از مردم، روزهاي تعطيل و اوقات فراغت خود را در فضاي سبز كناره هاي اين درياچه سپري مي كنند. قوري گول به دليل ويژگي هاي محيطي و زيستگاهي حيات وحش، به عنوان تالاب بين المللي به ثبت رسيده است.

یکی از ویژگی‌های کم نظیر این تالاب در مقایسه با سایر دریاچه‌های منطقه این تالاب آب شیرین بودن آن می‌باشد.

این تالاب از دیدگاه جهانگردی و سیاحتی نیز از جاذبه‌های مهم استان آذربایجان شرقی است و به علت داشتن شرایطی چون وجود چشم‌انداز مناسب تنوع پرندگان آبزی و دسترسی به مراکز شهری و وجود علاقه عمومی به تفرج و گذراندن اوقات فراغت در طبیعت آن از قابلیتهای ویژه‌ای برخوردار بوده و به علت قرار گرفتن در جاده ترانزیتی تهران- تبریز مسافران زیادی را پذیرا می‌باشد. از کمپ گردشگری مجاور قوری گل برای برگزاری اردوهای تابستانی دانش آموزی استفاده می‌شود.

در دهه‌های قبل این مناطق محل عبور و زیستگاه قوچ و میشهای ارمنی بوده که به قوچ و میشهای منطقه سهند در ارتباط بودند ولی به علت توسعه شهری و ایجاد صنایع در مسیر این ارتباط قطع شده‌است.

از حیات وحش این منطقه می‌توان به پستاندارانی چون جربیل ایرانی و موش کشتزار و موش مغان و گرگ و روباه و سمور سنگی اشاره نمود . حدود ۹۲ گونه پرنده نیز در این تالاب شناسایی شده که می‌توان به اردک سرسفید و اردک مرمری و اردک بلوطی اشاره نمود این گونه‌ها طبق تقسیم بندی Iucn در کلاس در حال تهدید طبقه‌بندی شده‌اند.

از خزندگان تالاب می‌توان به مارمولکهای تالاب قوریگل و مارها و گرزه مار و مار پلنگی و کور مار و مار چلیپر اشاره کرد.

بیش از ۲۸۰ گونه گیاهی در منطقه تشخیص داده شده‌است که ٪۸۹ از گونه‌های گیاهی در حوزه قوریگل و حدود ٪۱۱ از گیاهان آبزی دریاچه و حوزه بلافصل آن تشکیل شده‌است . که شامل: گونه‌های گیاهی حوزه آبریز از جمله بومادران و شنگ و گل گندم و آلبالوی وحشی و زنبق کوهی و شیرین بیان و نسترن و گیاهان آبزی تالاب شامل نی و لوئی و عدسک آبی گیاهان غوطه ور در آب شامل بارهنگ آبی و آلاله آبزی و قوشاب شانه‌ای و انواع جلبک و فیتو پلانکتون می‌باشد.

بندرهای اطراف تبریز

بندر شرفخانه

بزرگترين بندر ساحلي درياچه اروميه است كه در بخش مرکزی شهرستان شبستر واقع شده و رشته اي از راه آهن تبريز– جلفا كه از صوفيان منشعب مي شود به شرفخانه منتهي مي شود. در اين بندر تاسيسات نسبتاً مهم بندري و انبارهاي كالا وجود دارد. همچنين براي استفاده مسافرين، قايق هاي مسافربري وجود دارد. اين بندر در شمال شرقي درياچه، در فاصله 49 كيلومتري صوفيان و 30 كيلومتري جنوب شبستر و 88 كيلومتري غربي تبريز واقع شده است.

بندر آق گنبد

اين بندر در جزيره شاهي (اسلامي) در بخش ایلخچی شهرستان اسکو واقع شده و يكي از بنادر مهم درياچه اروميه در امور بازرگاني و اقتصادي است. بندر آق گنبد ارتباط اهالي هفت روستاي آق گنبد، سراي، قبچاق، تيمورلو، گميچي، بوراچارلو، بهرام آباد (خورالو) را با شهر اروميه برقرار مي كند.

بندر آق گنبد در ساحل غربي جزيره اسلامي و در قسمت شرقي درياچه اروميه واقع شده است. كشتي بين بندر شرفخانه و گلمانخانه اروميه هر هفته دوبار و هر بار به مدت نيم ساعت در اين بندر توقف مي كند و پس از تخليه بار و مسافر ادامه مسير مي دهد.

بندر رحمانلو

بندر و روستاي رحمانلو از دهستان ديزجرود غربی بخش مرکزی شهرستان عجب شير، در ساحل شرقي درياچه اروميه با فاصله کمی از تبریز واقع شده است. اين بندر يكي از بنادر مهم درياچه اروميه در آذربايجان شرقي است.

در سمت شمالي بندر رحمانلو اسكله اي براي پهلو گرفتن كشتي هاي باربري و مسافربري، و در بخش جنوبی آن محلی برای مسافرانی است كه برای استفاده از آب و لجن درياچه بمنظور درمان برخی از بيماری ها مفيد است به اين بندر می آيند، بنا شده است.

با هم تمام آب های طبیعی تبریز شامل چشمه ها و بنادر و آبشارها و برکه های اطراف تبریز را مرور کردیم که برای تفریح و گشت و گذار ایده آل هستند. شما در سفر به تبریز می توانید بهترین غذاهای تبریز را در رستوران های تبریز تست کنید و سوغاتی های تبریز را نیز از شیرینی فروشی های تبریز و سایر مراکز خرید برای عزیزان خود به ارمغان بیاورید.